DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA.

Rodzicu, Twoje dziecko we wrześniu 2013 r rozpoczyna edukacje w w klasie I.

Sprawdź jakie ma mocne strony, czy ma jakieś braki?????         Do września wiele możesz wypracować z dzieckiem.

Zbadaj dziecko w Pracowni LOBUS w Suchej Beskidzkiej - Specjalistycznej Niepubliczej Poradni Psychologiczno Pedagogicznej.

CO TO JEST DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA?

to gotowość do podjęcia przez dziecko zadań i obowiązków jakie stawia przed nim szkoła. Dojrzałość obejmuje: rozwój fizyczny oraz psychiczny: emocjonalny, społeczny i umysłowy a także poziom opanowania umiejętności i wiadomości przygotowujących dziecko do podjęcia nauki czytania, pisania i liczenia. Im pełniejsza jest ta dojrzałość, tym większa będzie gwarancja powodzenia dziecka w nauce.

 

Składowe dojrzałości:

 

DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNA to:

- umiejętność kontrolowania i panowania nad własnymi emocjami, zdolność do przeżywania bogatego i zróżnicowanego świata uczuć,

-zmniejszenie impulsywności reakcji dziecka, wydłużenie czasu przeżywania różnych stanów emocjonalnych

Cechy dziecka dojrzałego emocjonalnie:

• rozstaje się z matką na czas pobytu w szkole

• kontroluje swoje emocje (lęk, złość), nie uzewnętrznia ich w sposób gwałtowny

• wierzy w swoje umiejętności

• jest pewne siebie

• adekwatnie do sytuacji okazuje uczucia

• potrafi cierpliwie czekać na swoją kolej

• przeżywa emocje takie jak: duma, radość, zaciekawienie

• potrafi skoncentrować się na zadaniu

• odczuwa więź ze swoją grupą rówieśniczą, z wychowawcą

• potrafi współodczuwać przeżycia innych dzieci

• przeżywa radości i smutki związane z życiem klasy

• prawidłowo reaguje na niepowodzenia, uwagi nauczyciela i innych osób dotyczące niewłaściwego zachowania

• reaguje prawidłowo na pozytywne uwagi dotyczące zachowania i postępów w nauce

Cechy dziecka niedojrzałego emocjonalnie:

• wybuchowe

• drażliwe

• agresywne

• złości się lub płacze z błahego powodu

• często popada w konflikty z kolegami

• zahamowane

• zalęknione

• niepewne

• napięte

• nadwrażliwe

• płaczliwe

• boi się głośniejszych uwag nauczyciela nawet, gdy skierowane są do innych dzieci

U dzieci niedojrzałych mogą występować objawy somatyczne wynikające z negatywnych emocji, jakich doświadcza i z którymi sobie nie radzi : bóle głowy, brzucha, bezsenność, wymioty, biegunka itp..

Do 6r.ż normą rozwojową jest labilność uczuciowa. Charakteryzują ją emocje:

• silne

• gwałtowne

• krótkotrwałe

• łatwo powstające i wybuchające na zewnątrz

• reakcje afektywne bywają niewspółmierne do bodźców (dziecko niemal w jednej chwili potrafi przejść od śmiechu do łez)

U dzieci 6-7-letnich, które stawiają przed sobą bardziej odległe cele, uczucia towarzyszą planowaniu czynności i jej inicjacji. Dziecko przewiduje nie tylko intelektualne, lecz także emocjonalne skutki swego działania.

DOJRZAŁOŚĆ SPOŁECZNA

to przystosowanie form zachowania dziecka do wymagań środowiska społecznego.

Charakterystyka rozwoju społecznego dziecka:

• uczestniczy w zabawach zespołowych (jednak może porzucać grupę, przyłączać się do innego zespołu)

• nadal jest egocentryczne (nie troszczy się o wspólne dobro)

• organizacja zabawy raczej spoczywa na dorosłym

• przejawia zachowania związane ze współzawodnictwem (u 6-latków obserwować je można u ponad 80% dzieci)

Dziecko dojrzałe społecznie:

• prawidłowo nawiązuje kontakty z rówieśnikami i dorosłymi

• potrafi współpracować w zespole pod nadzorem osoby dorosłej

• przestrzega reguł życia w zbiorowości

• przestrzega zawartych umów

• podporządkowuje się dyscyplinie

• wykonuje obowiązki

• jest samodzielne (w czynnościach samoobsługowych jak ubieranie się, mycie, czesanie, stara się być samodzielne w odrabianiu lekcji, spakowaniu tornistra )

• rozumie proste sytuacje społeczne

• wie co jest dobre, a co złe (np. że nie wolno krzywdzić innych, niszczyć cudzej własności, przywłaszczać sobie znalezionych rzeczy)

• dobrze się czuje w nowym środowisku szkolnym, z chęcią podejmuje zadania na rzecz innych np. dyżury

• doświadcza poczucia przynależności do grupy

• zna zasady społeczne i podporządkowuje się im

• potrafi bawić się z innymi dziećmi

• potrafi bronić swojego stanowiska

• akceptuje, że osoba dorosła nie zawsze jest do dyspozycji dziecka

• partnerstwo oraz współdziałanie rozwija się intensywnie między 6-8 r.ż

 

Dziecko niedojrzałe społecznie:

 

• potrzebuje stałej uwagi nauczyciela

• domaga się ciągłego wyróżniania i dąży do uprzywilejowanej pozycji w klasie

• może izolować się od grupy

• unika wspólnych zabaw z kolegami lub łatwo poddaje się dominacji kolegów

• wykazuje bierność

• jest nieśmiałe

• jest lękliwe

• jest małomówne

ROZWÓJ POZNAWCZY I FIZYCZNY

Rozwój poznawczy dziecka 5 – letniego:

Dziecko 5 – letnie w zakresie wiadomości o otaczającym środowisku społeczno - przyrodniczym powinno znać:

- pełen adres domowy i adres przedszkola,

- na podstawie obrazków i modeli, środki lokomocji i maszyny niedostępne bezpośredniej obserwacji np. kolejka linowa,

- czynności zawodowe i charakterystyczne cechy ubioru kucharki, górnika, hutnika, rolnika, szewca, krawca itp.,

- zmiany zachodzące w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku / warunki potrzebne do rozwoju zwierząt i wzrostu roślin /,

- rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych / ryba w wodzie, wilk w lesie /,

- zależności temperatury i długości dnia od pory roku /zimno i krótki dzień –zima/ ,

- określenia czasu: rano, południe, wieczór, dzisiaj, wczoraj, jutro,

- dni tygodnia, aktualne pory roku.

 

W zakresie percepcji wzrokowej i słuchowej 5 – latek potrafi:

 

- złożyć prostokąt z dwóch trójkątów w/g wzoru,

- uzupełnić brakujące elementy w postaci człowieka,

- naśladować słyszane głosy z otoczenia,

- różnicować wyrazy z opozycjami ze względu na stopień zbliżenia narządów mowy /kos-koc, płotek-młotek, pies-piec, nos-noc, ząb-dąb.

W zakresie sprawności motorycznej 5 – latek powinien:

- zmieniać w biegu kierunek,

- wbiec do góry po schodach,

- wykonać 5 skoków na jednej nodze,

- skoczyć do przodu obiema nogami bez utraty równowagi,

- skoczyć do tyłu,

- przejść na palcach trzy metry nie dotykając piętą podłogi.

 

W zakresie motoryki małej 5 – latek potrafi:

- ciąć papier nożyczkami,

- skleić papier klejem,

- nawlec na nitkę małe koraliki,

- ulepić z plasteliny klocek i miskę,

- łączyć ze sobą klocki konstrukcyjne,

- odwzorować romb,

- narysować postać ludzką zaznaczając główne elementy ciała,

- poprawnie kolorować obrazki konturowe,

- odwzorować drukowanymi literami swoje imię,

- zapiąć guziki,

- rysunki wykonuje rozmieszczając starannie wszystkie elementy na całej powierzchni kartki.

W zakresie znajomości stosunków ilościowych, jakościowych i orientacji w przestrzeni 5 – latek powinien:

- dokonywać klasyfikacji zbiorów wg. ich liczebności, porównywać zbiory przez łączenie w pary po jednym elemencie z każdego zbioru,

- porównywać wielkości przedmiotów np. mały-mniejszy-najmniejszy,

- używać nazw figur geometrycznych /koło, kwadrat, prostokąt, trójkąt/,

- klasyfikować zbiory wg cech jakościowych,

- dokonywać podziału zbioru na podzbiory wg różnych właściwości elementów,

- różnicować pojęcia: na prawo, na lewo, naprzeciw,

- odróżniać prawą stronę ciała od lewej.

 

W zakresie wykonywania działań arytmetycznych 5 – latek powinien:

- liczyć elementy zbioru do pięciu, jednocześnie pokazując palcem pięć przedmiotów,

- odwzorowywać zbiory za pomocą liczmanów lub znaków graficznych

- porządkować układy zbiorów /w zakresie 6/ wg ich liczebności wzrastających lub malejących,

- posługiwać się liczebnikami porządkowymi do „piąty”

Rozwój umysłowy dziecka 6 – letniego:

W zakresie wiadomości o otaczającym środowisku społeczno – przyrodniczym 6–latek powinien:

- mieć tak bogate słownictwo, żeby wyrazić proste treści, opisywać obrazki zdaniami nie robiąc błędów gramatycznych,

- z własnej inicjatywy zadawać pytania i odpowiadać na nie,

- posiadać wiadomości na temat siebie i swojej najbliższej rodziny, znać nazwy zawodu wykonywanego przez rodziców i umieć wyjaśnić na czym on polega, wiedzieć ile ma lat, gdzie mieszka, jak się nazywa,

-znać nazwy zawodów,

- nazywać dni tygodnia i pory roku zachowując odpowiednią kolejność.

W zakresie percepcji wzrokowej i słuchowej 6 – latek powinien:

- wyodrębniać wyrazy w zdaniach,

- różnicować głoski na początku i na końcu wyrazu,

- dokonywać analizy i syntezy sylabowej i głoskowej wyrazów,

- złożyć obrazek z części,

- wyodrębnić szczegóły różnicujące dwa pozornie identyczne obrazki.

W zakresie sprawności motorycznej 6 – latek powinien:

- być sprawny ruchowo,

- mieć dobrą koordynację ruchową,

- mieć dobrą umiejętność utrzymywania równowagi - stać na przemian na każdej z nóg z zamkniętymi oczami,

- posiadać orientację w stosunkach przestrzennych, / różnicować stronę lewą od prawej /,

- chodzić do tyłu wzorcem stopa - palce,

- zeskakiwać z 30 cm wysokości lądując na palcach.

 

W zakresie myślenia i procesów pamięciowyh 6 - latek powinien:

- kojarzyć związki między kolejnymi faktami /np. w historyjkach obrazkowych/,

- zastosować prostą klasyfikację np. kolor, kształt, czy wielkość, stosując określenia to do tego pasuje, te obiekty są podobne, te są inne,

- umieć szeregować przedmioty wg długości, a zbiory wg. wielkości,

- odtwarzać zbiory,

- zapamiętywać polecenie wykonania kilku kolejnych czynności po kilkukrotnym powtórzeniu,

- zapamiętywać treść piosenki, przebieg zabawy.

W zakresie przygotowania do nauki matematyki 6 - latek powinien:

- liczyć obiekty i rozróżniać błędne liczenie od poprawnego,

- wyznaczać wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych,

- ustalać równoliczność dwóch zbiorów, a także posługiwać się liczebnikami porządkowymi,

- określać kierunki i ustalać położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów,

- wiedzieć, na czym polega pomiar długości, i znać proste sposoby mierzenia: krokami, stopa

za stopą.

W zakresie przygotowania do nauki czytania i pisania 6 - latek powinien:

- potrafić określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumieć polecenia typu:

narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki,

- uważnie patrzeć (organizując pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach,

- interesować się czytaniem i pisaniem,

- słuchać np. opowiadań, baśni i rozmawiać o nich; interesować się książkami,

- układać krótkie zdania, dzielić zdania na wyrazy, dzielić wyrazy na sylaby; wyodrębniać głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej.

ROZWÓJ MOWY

Etapy rozwoju mowy:

Rozwój mowy dziecka od narodzin do 7 roku życia dzielimy na cztery okresy:

- okres melodii,

- okres wyrazu,

- okres zdania ,

- okres swoistej mowy dziecięcej.

Po 7 roku życia, w dalszym ciągu, choć już znacznie wolniej rozwija się mowa. Ostateczną granicą jest 11 rok życia.

NORMY ROZWOJOWE

Normą rozwojową jest, jeśli dziecko w wieku:

 

0 -1 roku - komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku, głuży, gaworzy, wymawia pierwsze wyrazy: mama, tata, baba, lala;

1 - 2 lat - Używa prawie wszystkich samogłosek, z wyjątkiem nosowych (ą, ę) oraz wymawia niektóre spółgłoski ( p, b, m, t, d, n, k, ś, ź, ć dź, ch). Pozostałe zastępuje innymi. Wypowiada się jednowyrazowo: np.: kaczka - kaka, pomidor - midol;

3 lat - porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, dź, j, k, ki, g, gi, ch);

4 lat - wymawia głoski s, z, c, dz;

5 - 6 lat - wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r;

7 lat - ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.

Należy pamiętać, że każde dziecko rozwija się we własnym, swoistym tempie i niewielkie opóźnienia rozwoju mowy nie powinny być powodem do niepokoju. Stopień rozwoju mowy w danym momencie zależy od różnych czynników. Do najważniejszych należą psychofizyczny rozwój dziecka oraz wpływ środowiska. Opóźnienia w pojawianiu się poszczególnych stadiów rozwoju mowy nie powinny przekraczać 6 miesięcy, jeżeli któryś z etapów rozwoju mowy opóźnia się koniecznie skonsultuj się z logopedą.

Pomoc logopedy może być przydatna także w przypadku, gdy dziecko:

• rodzi się przedwcześnie z objawami wcześniactwa,

• manifestuje problemy neurorozwojowe,

• rozwija się wolno i nieharmonijnie,

• ma stwierdzone nieprawidłowe napięcie mięśniowe,

• późno podnosi główkę, późno siada i późno chodzi,

• ma lub miało kłopoty ze ssaniem, połykaniem, gryzieniem, żuciem,

• nieprawidłowo reaguje lub wcale nie reaguje na dźwięki otoczenia,

• mało gaworzy,

• jest mało aktywne głosowo,

• oddycha przez usta,

• uporczywie ślini się (nie kontroluje wycieku śliny),

• ma nieprawidłowo zbudowane narządy mowy między innymi język, podniebienie,

• zbyt długo było karmione butelką i ssie smoczek (ponad 6, 9 miesiąc życia),

• jest nadruchliwe lub apatyczne.

 

Co będzie z dziećmi, których rodzice nie poślą do szkoły w wieku lat 6?

 

Od września naukę w klasach pierwszych szkół podstawowych rozpoczęło około 20% wszystkich dzieci sześcioletnich. W obecnym roku szkolnym sześciolatki uczęszczają do blisko 90% szkół podstawowych lub oddziałów przedszkolnych funkcjonujących w szkołach.

 

Przedłużono o dwa lata okres, w którym rodzice podejmują decyzję o rozpoczęciu przez dziecko sześcioletnie edukacji szkolnej. Oznacza to, że o rozpoczęciu nauki w szkole dzieci urodzonych w latach 2006 i 2007 nadal decydować będą rodzice. Natomiast od 1 września 2014 roku obowiązek szkolny obejmie już wszystkie dzieci sześcioletnie czyli te urodzone w 2008 roku i w latach kolejnych.

Dzieci urodzone w latach 2006 i 2007, które - zgodnie z decyzją rodziców - nie rozpoczną nauki w szkole w wieku sześciu lat, będą nadal uczęszczać do przedszkoli lub oddziałów przedszkolnych w szkołach.

Dla tych dzieci nauczyciele wymienionych placówek opracują program, rozszerzający zdobytą wcześniej wiedzę i umiejętności, który będzie uwzględniał ich potrzeby rozwojowe.

Przez najbliższe dwa lata wszystkie 5 – latki będą przygotowywać się do szkoły razem z niektórymi 6 – latkami, zaś edukację szkolną rozpoczynać będą zarówno sześcio –jak i siedmiolatki.

Przygotowanie przedszkolne jest obowiązkowe dla 5 – latków od roku szkolnego 2010/2011 i może być realizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych zorganizowanych przy szkołach podstawowych oraz innych formach edukacji

W podjęciu decyzji o zapisaniu sześciolatka do klasy pierwszej rodzicom pomoże informacja o poziomie przygotowania dziecka do edukacji szkolnej, przygotowana przez nauczyciela w przedszkolu a także według potrzeby opinia specjalistów z Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej. Taka decyzja powinna być podejmowana odpowiedzialnie, z uwzględnieniem indywidualnych predyspozycji rozwojowych każdego dziecka.